پرشدن یک جای خالی
حقوق ایران در تمدن بزرگ این سرزمین یکی از نهادهایی است که درباره‌اش زیاد نگاشته شده و سابقه بسیار دیرینه‌ای دارد، چون این حقوق پدر و مادری دارد به نام فقه اسلامی و عرف و عادت مردم و از این جهت یک نظام حقوقی ریشه‌دار محسوب می‌شود. مرکز دایره‌المعارف بزرگ اسلامی موفق است که از زمان تاسیس خود یعنی اسفند ۱۳۶۲، در کنار دایره‌المعارف بزرگ اسلامی، دانشنامه‌های مختلفی تدوین کند و بر همین اساس در سال ۱۳۹۱ در جلسه‌ای با حضور ریاست محترم این موسسه، جناب کاظم موسوی بجنوردی، تصمیم گرفته شد، چون جای چنین دانشنامه‌ای خالی است، دانشنامه حقوق ایران نوشته شود و از بنده خواسته شد تا سرپرستی علمی آن را برعهده بگیرم.
البته پیش‌تر دانشنامه حقوق توسط زنده‌یاد محمدجعفر جعفری لنگرودی به‌نوعی تالیف شده بود، اما نه به سبک دایره‌المعارف‌نویسی مدرن امروزی. همچنین در کار ایشان که به تنهایی انجام داده بود، مداخل مختصر و محدود و مبتنی بر قوانین مدون ایران بود و قواعد فقهی دیده نشده بود. هرچند در کار ایشان که پیش از انقلاب گردآوری شد، قوانین کیفری و مدنی مستند با فقه در میان نبود که کوشش شد این نقصان در دانشنامه حقوق ایران مورد توجه قرار گیرد. برای این مهم از لطف دانش مبرزترین و متبحرترین حقوقدانان ایرانی بهره برده شد، چون از همان آغاز بنا شد تا رد پای آنان باشد، چون نگارش مسائل حقوقی در روزگار اکنون از جهتی مشکلات تازه‌ای دارد، چون کسانی‌که می‌نویسند باید هم بر موضوعات حقوقی و هم فقهی توامان تسلط جامع و مانع داشته باشند زیرا اگر چنین نباشد، انحراف رخ می‌دهد.
درنتیجه برای هر مدخل از بهترین و متخصص‌ترین‌ها خواسته شد مقاله‌ای به رشته تحریر درآورند که پذیرفتند و این دانشنامه به زیور قلم‌شان آراسته شد. کاری که تدوینش ۹ سال و انتشارش تا امروز به طول انجامید و سببش به‌ویژه مشکلات مالی بود که مرکز با آن دست‌وپنجه نرم می‌کرد و دراین اثنا از میان مولفان، برخی چون ناصر کاتوزیان و ایرج گلدوزیان و محمود آخوندی به رحمت ایزدی رفتند و البته قاطبه‌شان هستند و برای مجلدات بعدی این دانشنامه خواهند نوشت.این اثر می‌تواند منبع و مرجع مستدل و مستند و معتبری برای قاضیان، وکیلان، سردفتران، دفتریاران، مشاوران، استادان، پژوهشگران، دانشجویان و صاحب‌نظران حیطه و حوزه حقوق باشد تا بتوانند برپایه آن، رای دهند.
سرپرست علمی دانشنامه حقوق ایران و مدیر بخش حقوق مرکز دایره‌المعارف بزرگ اسلامی
دیدگاه خود را ثبت کنید
تمایل دارید در گفتگو شرکت کنید؟نظری بدهید!